Trafo Hurdası

By | Şubat 4, 2023
trafo-hurdasi

Trafo hurdası yazımıza ilk olarak trafo nedir tanımını yaparak başlayalım. Trafo terimi kısaltma olarak kullanılıyor olsa da gerçekte tam adı transformatördür. İngilizcesi transformer olsa da günümüze trafo olarak evrimleşmiştir. Elektrik enerjisinin dönüştürülme işlemleri için kullanılmaktadır. Trafo demek Türkçede (dönüştürme) anlamına geliyor. Elektrik enerjisini istenilen verilere göre dönüştürme işleminde kullanılıyor. Tam olarak anlamanız açısından bir nevi elektrik makinesi olarak bilmeniz yeterlidir. Manyetik indüksiyon yöntemiyle frekans değiştirmeden gerilim seviyesinde istenilen ölçüyü veriyor.

Trafo (Transformatör) Amacı Nedir?

Trafolar elektrik enerjisini iletmekte ve dağıtmakta kullanılıyor bu sebeple dağıtım trafosu deniliyor. Elektrik santrallerini hepimiz biliyoruz. Elektrik santrali demek elektriğin üretildiği alanlardır. Ancak elektrik santralinde üretilen elektrik kullanım alanlarına gelene kadar yolda güç kaybına uğramaktadır. Aynı zamanda gerilim düşmeleri de gözlemlenmektedir. Hal böyle olunca güç kaybını sabit tutmak gerekirken gerilim düşüşlerini de tam tersi olarak yükseltmek gerekiyor. Bu iki işlemin yapılmasının neticesinde akım düşürülmesi meydana getirilmiş oluyor. Akım düşürülünce hat üzerinde bulunan iletkenlerin kesitleri küçülmüş oluyor. Bu sürecin yapılabilmesi için trafo devreye giriyor ve akımı, voltajı düşürmekte veya yükseltmekte kullanılıyor. Trafo hurdası yazımıza geçmeden önce yazımızı detaylandırmaya devam ediyoruz.

Trafo Nasıl Yapılır

Trafolar yapılırken silisyumlu ince saclara ihtiyaç duyulur. Bu saclar belirlenen ölçülerde kesilir. Kapalı bir manyetik alan içerisinde bulunmaları gerekir. Saclar üzerine veya aralarına iletkenlik görevi gören bakır veya alüminyum malzemeleri ile yapılıyor.

trafo-hurdasi

trafo hurdasi

Trafoların iki farklı sargısı vardır. Birincil sargı ve ikincil sargıdır. Bir diğer tabirle alçak gerilim sargısı ve yüksek gerilim sargısıdır. Bazı trafoların iç sargısının alçak gerilimi alüminyum olurken, yüksek gerilimi bakır olabiliyor. Trafo hurdası ile karşılaşırsanız bunu çok iyi gözlemleyebilirsiniz. Primer ve sekonder sargılar ile ortaya çıkarılıyor. İletken malzeme, silisli sac ile sargılanarak elde edildikten sonra dış metal koruyucu gövdesi içerisine yerleştirilir ve trafo yağı koyularak trafo elde edilmiş oluyor. Trafo yağının amacı ise ısıyı minimize etmektir.

Trafonun Çalışma Prensibi Nedir

Sokakta, fabrikalarda, şantiyelerde, üretim hanelerde, çiftliklerde, mahalle aralarında neredeyse her alanda karşımıza çıkan trafolar halk arasında elektrik üreten bir makine olarak biliniyor olsa da aslında durum böyle değildir. Elektrik santrallerinden gelen elektriği güç kaybına uğratmadan yüksek gerilimi istenilen gerilim seviyesine dönüştüren bir mantıkla çalışır. Bir trafodan bir başka trafoya gelen bağlantı da paragrafımızın başında da anlattığımız gibi gerilimin ve güç kaybının önüne geçmek içindir.

Trafo Çeşitleri

Kullanım alanları oldukça fazla olan trafolar yine kullanım alanlarına göre tercih edilmektedir. Yağlı tip trafolar en çok tercih edilenler arasındadır. Kuru tip trafolar, akım trafoları ve izolasyon trafoları gibi çeşitleri vardır.

Yağlı Tip Trafolar Nerelerde Kullanılıyor

50 KVA, 100 KVA, 160 KVA, 250 KVA ve 400 KVA trafolar direk tipi trafo olarak bilinmelidir. Kısaca 400 KVA ‘ya kadar olan trafoları direk üzerinde kullanabiliyoruz. Fakat 400 KVA’dan yüksek olan trafolar beton köşk içerisinde kullanılmalıdır. En büyük sebeplerinden birisi direklerin yerden minimum 6 metre yüksek olması neticesinde trafonun büyüdükçe ağırlığının da artmasından kaynaklıdır. Örneğin; 4 ton ağırlığında olan 2000 KVA trafoyu direk üzerinde sağlıklı bir şekilde kullanamayız. Bu gibi ağır olan trafolar aynı zamanda pano, hücre gibi sistemlerle beslenerek kullanılmalıdır. Bu durum ise beton köşk olarak isimlendirilen bölme odaları olan muhafaza sağlayan derli, toplu durmasında öncülük eden, dış etkenlerden koruyan, tehlike arz etmeyen beton köşk ile kullanılıyor.

Kuru Tip Trafolar Nedir

Yağlı tip trafolarda yalıtım yağ ile sağlanıyorken, kuru tip trafolarda ise yalıtım hava ile sağlanmaktadır. Hava oldukça güçlü bir yalıtıma sahiptir. Ancak bazı hava koşullarında veya farklı nedenlerle hava yalıtımının elektrik akımına karşı olan direnci dayanıksız olabiliyor. Bu dayanıksızlığa önlem olarak sargılar arasındaki mesafeler arttırılıyor. Fakat bu durum maliyeti yüksek tutuyor.

Kuru Tip Trafo Nerelerde Kullanılır

Kuru tip trafolar genellikle kapalı ticari faaliyetleri olan alanlarda tercih edilmektedir. AVM, Hastane, okul gibi yerleri örnek gösterebiliriz.

Yağlı Tip ve Kuru Tip Trafoların Arasındaki Fark

Kuru tip trafolar hava ile yalıtkanlığını korurken, yağlı tip trafoların hava ile hiç bağlantısı yoktur. Kuru tip trafolar elektrik akımına karşı direnç gösteremeyebiliyor. Yalıtımı güçlendirmek için sargılar arasında mesafe yapılması gerektiğinden maliyeti artıyor. Yağlı tip trafolarda ise hava ile temas mümkün değildir. Sargılar arasındaki mesafe birbirine çok yakın olabiliyor. İzoleyi ve yalıtımı tamamıyla yağ üstleniyor. Yağlı tip trafoların yanma riski ise yüksektir. Kuru tipte bu gibi yanıcılık söz konusu değildir.

Trafo Hurdası ve Süreci

Trafolar herhangi bir sebepten ötürü bozulabiliyor. Mevcutta bir trafonun 3 fazı bulunmaktadır. Bu fazlara halk arasında sargı deniliyor. Sargılardan birisi çeşitli koşullarda yanabiliyor. Bu yanık beraberinde arızayı getiriyor iki sargısı sağlam olsa bile istenilen elektrik gerilimini sağlayamadığı için verim alınamıyor.

Arızalı Trafolar Onarılmalı mı?

Trafolar enerji sistemlerinin kuşkusuz bir parçasıdır. Ancak bozulabilen bir yapıya sahiptirler. Günümüz şartlarında sıfır bir trafonun maliyeti azımsanacak kadar az değildir. Arızalı bir trafonun onarılma süreci de yeniden yapılan bir trafo kadar azımsanacak kadar maliyet sunmaz. Arızalı bir trafo onarım merkezine gönderilmesi, ekspertiz yapılması, arızanın tespit edilmesi, yağının boşaltılması, yağının yeniden değiştirilmesi, arızalı sargının yeniden sarılması, teste sokulması gibi tüm süreçler aslında yeniden bir trafo imalatı yapılıyor gibi maliyet çıkarmaktadır. Bu sebeple genelde trafo hurdası alan kişiler ile iletişime geçilip satılması trafo sahipleri tarafından tercih edilmektedir.

Arızalı Trafoyu Kime Satabilirsiniz

Herhangi bir nedenden dolayı arızalanmış olan bir trafonuzu satabilirsiniz. Hem de yenisiyle neredeyse aynı rakamlara tekabül edecek kadar iyi fiyata satmanız mümkündür. Çok fazla zarar etmeden satabilmeniz için doğru kişiyi, firmayı bulmanız gerekiyor. Her hurdacının alabileceği bir ürün olsa da örneğin; 400 KVA bir trafoya birisi 10.000 TL verebilirken diğeri 50.000 veriyor olabilir.

Biz sizlerin zararını minimum seviyede tutmak için elimizden gelenin en iyisini yapmaya gayret gösteriyoruz. Trafonuzun markası, gerilimi, kilosu, sargısı ne olursa olsun ister arızalı, ister sağlam piyasaya göre en yüksek fiyatı vererek alabiliriz.

Türkiye’nin Her Şehrinden Trafo Hurdası Alıyoruz

Trafo geri dönüşümü bizim için vazgeçilmez bir iş sürecidir. Türkiye’nin her ilinden, her ilçesinden trafo hurdası alan bir firmayız. Firmamız Ankara’da olsa da çeşitli illerde bayilerimiz bulunuyor. Bayimizin olmadığı illerde ise anlaşmalı ambarlar ile çalışıyoruz. İstenilen adrese ambardan nakliye aracı gönderebiliyoruz.

Yükleme – Taşıma – Nakliye Bize Ait

Trafolarınızın alınması için bizimle iletişime geçebilirsiniz. Vinç ile yüklenmesi gerekiyorsa veya forklift ile yüklenmesi gerekiyorsa maliyet tamamen bize aittir. Nakliye ve personel tedariği yine bizim sorumluluğumuzdadır.

Trafonun Bakır – Alüminyum Olduğu Nasıl Anlaşılır

Bir trafonun iç sargısı bakır mı veya alüminyum mu olduğunu nasıl anlarız diye merak ediyorsanız eğer size kısaca bilgi verelim.

Trafoların üzerlerinde tabela veya etiket dediğimiz bir bilgi içeren kısım bulunur. Bu kısım üzerinde trafo bakır mı, veya trafo alüminyum mu diye bir bilgi yer almaz. Peki nasıl anlayacağız?

Eski tarihli trafolar özellikle 2000 yılından önce üretilen trafolarda pek fazla alüminyum malzeme kullanılmazdı. Ancak her eski trafonun bakır olabileceğini söylemek mümkün değildir. Bazı trafo üreticilerinin 50 yıllık geçmişi olsa bile trafo içerisinde alüminyum sargı kullandığı söylenebilir. Trafonun markasına, ağırlığına, üretim yılına göre anlamak mümkündür. Çok anlaşılamadığı durumlarda kapakları açılarak içine bakmak mümkündür. Bu konu hakkında bizimle iletişime geçerek trafonun bakır olduğu nasıl anlaşılır sorusuna cevap verebiliriz.

Bir önceki yazımız olan Şile Yaka Mahallesi Hurdacı başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir